Wyżej przedstawione zostały próby tworzenia syntetycznego obrazu drogi życiowej. Ale lektura tej książki może wprowadzić niektórych Czytelników w nastrój wędrowca, gotowego zadumać się po raz kolejny, lecz w sposób inny niż dotąd, nad drogą własną i jej dalszym przebiegiem. Czytelnikom takim proponuję wzięcie przy tej okazji pod uwagę następujących konstatacji. Do znanych podziałów życia na fazy […]
Wkraczamy tu w problematykę zależności interstadiainych, omawianą w rozdziale IX. W tym miejscu wypada jedynie stwierdzić, że zróżnicowanie przebiegów życia przestaje być przedmiotem zainteresowania jedynie- literatury pięknej i biografistyki. Postępy wiedzy w tej dziedzinie zapewne ułatwiają wszystkim zainteresowanym rzecz tak istotną jak postrzeganie i rozważanie co jakiś czas własnego życia jako szczególnej, złożonej całości» stany fazy życia wykształcenie […]
Przedstawiony diagram daje wyobrażenie o wielkiej liczbie różnic międzyosobniczych, które mogą wchodzić w grę przy porównywaniu konkretnych biografii. Poszukując modelu bardziej uproszczonego, W.M. Runyan (1984) zaproponował fazowo- -stanową technikę opisu ważnych aspektów biegu życia. Zakłada ona, że w danej fazie życia jednostki jej wykształcenie, rodzaj pracy itp. może przyjmować jeden z wyróżnionych stanów. Autor zastosował […]
O wzroście owego zróżnicowania międzyosobniczego, mimo częstych przejawów konformi- zacji i uniformizacji, świadczy m.in. fakt, że podczas gdy u dzieci udaje się wyróżnić wiele zmian zachowania związanych z wiekiem (najbardziej przekonujące są tu wyróżnione przez Piageta stadia rozwoju myślenia), u dorosłych takich wspólnych charakterystyk jest dla wnikliwego obserwatora znacznie mniej niż różnic. Wspólnemu dla dorosłych […]
Zróżnicowanie to jest od tysiącleci przedmiotem fascynacji artystów i zainteresowania laików. Współczesna psychologia dostarcza dowodów, że zróżnicowanie międzyosobnicze jednostek rośnie z wiekiem, przynajmniej do pewnej granicy: u dorosłych jest ono większe niż u dzieci (Baltes, Reese, Lipsitt 1980). Tłumaczy się to m.in. tym, że dzieci bardziej niż dorośli podlegają wspólnym dla wszystkich prawom przemian biologicznych […]
Aktualną strukturę życia charakteryzuje kompleks najważniejszych w danym czasie związków jednostki ze światem i potencjałem rozwojowym własnej osoby, wyrażający się w dominacji pewnych ról społecznych, wartości, celów i postaw oraz potrzeb osobistych. Struktura życia obejmuje więc osobowość wraz z jej aktywnością i siecią kontaktów z ludźmi, instytucjami, środowiskiem fizycznym, wartościami. Każdorazowe „wkraczanie”1 w nową erę jest […]
