W każdym zawodzie, w pracy określonego specjalisty może się ujawnić jedna lub więcej orientacji. Gdy ma ona w dodatku modalność twórczą, nadaje pracy zawodowej piętno sztuki.
Interesująca z naszego punktu widzenia jest teza Lievegoeda, że podstawowe nastawienie życiowe stanowi klucz, na podobieństwo klucza muzycznego, według którego komponowana jest biografia jednostki. Tak więc np. lekarz może realizować w swej pracy przede wszystkim nastawienie opiekuńcze bądź badawcze albo organizacyjne. Podstawowe nastawienie życiowe — jak mówi autor — nie przesądza o treści dramatu życiowego, lecz wyznacza jego tonację. Każdy może mieć kilka nastawień, lecz jedno z (nich jest dominujące i nadaje koloryt zwłaszcza pierwszej połowie życia, gdyż wpływa na wybór zawodu. Tu ponownie stajemy wobec pytań. Skąd biorą się owe orientacje życiowe i zawodowe? Jaka jest historia ich powstawania i podatność na zmiany w wieku dojrzałym? Umiejętność znajdowania odpowiedzi na podobne pytania w odniesieniu do własnej osoby otwiera drogę do trudno dostępnych obszarów samowiedzy: pozwala na przekroczenie granic tradycyjnie rozumianego samo- poznania i rozszerzenie pytania „Jaki jestem?” o niezwykle istotne kwestie: „Dlaczego jestem, jaki jestem?” i „Co z tego wynika dla mego dalszego rozwoju?”
To, co zostało wyżej powiedziane, dotyczy zaledwie profesjonalnej sfery rozwoju młodego mężczyzny. Dalej znajdzie Czytelnik wzmianki na temat innych aspektów tego procesu, wartych osobnych monografii.
