Dorośli za młodych czasów

W czasach, gdy wielu dorosłych nie miało nawet podstawowego wykształcenia, zwiększanie ich zdolności do dalszego rozwoju koncentrowało się na nauce czytania, a na wyższym poziomie — na popularyzacji racjonalnych technik samokształcenia. Dziś w krajach bardziej oświeconych obserwujemy ekspansję nowych odmian zajęć rozwojowych dla dorosłych, oferowanych głównie przez psychologów pod nazwą treningów interpersonalnych, grup spotkaniowych itp. Są one ukierunkowane na rozwój osobowości przez modyfikację ustosunkowywania się jednostki do innych osób i sarnej siebie, przez zwiększanie wrażliwości na informacje zdrowotne i inne warunki lepszego uczenia się przez praktykę (patrz np. Kanfer, Goldstein 1980; Rylke, Klimowicz 1982). Zajęcia tego rodzaju są jednak zwykle ukierunkowane na cele w stosunku do interesującego nas tu tematu cząstkowe, nie obejmują problemu lepszego przygotowania dorosłych do kierowania własnym rozwojem w sposób systemowy i powiązany z formowaniem dalszego biegu życia.