Gdy się widzi, jak nerwowo reagują niektóre osoby w wieku średnim na powyższą listę, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że zadanie 6 wypada uznać za istotne dla wcześniejszych okresów życia. Jego skuteczna realizacja w duchu rozsądnie zwalczającej strach przed śmiercią filozofii stoickiej pozwoliłaby bowiem ni mniej ni więcej tylko zachować życie wielu ludziom dalekim jeszcze […]
W dawnych społeczeństwach patriarchalnych starcy byli nosicielami zbiorowych doświadczeń, otaczanymi czcią mędrcami, oni dzierżyli władzę. Sytuacja ta zaczęła ulegać zmianom nie tylko pod naporem przeobrażeń społecznych, przyspieszających rotację na wpływowych stanowiskach. Istotną rolę odegrały tu też postępy w zastępowaniu żywej ludzkiej pamięci, przechowującej tradycje, pamięcią sztuczną w postaci trwałych zapisów informacji, a także rozwój wyspecjalizowanej […]
Rodzice niezdolni do brania lekcji tego rodzaju mogą sobie nieźle radzić, gdy dzieci są jeszcze małe. Ale tylko ci z nich, którzy chcą i potrafią rozwijać się nadal wraz z dziećmi, mają największe szanse na utrzymanie z nimi bliskiej więzi emocjonalnej i przyjaźni, gdy wejdą one w wiek młodzieńczy i dojrzały. Rodzice tacy potrafią antycypować […]
„Zaskoczyło mnie, że tak szybko odkryłam w niej te gwałtowne i jawne reakcje na konflikty ze mną, na które ja sobie nie pozwalałam wobec swej rnatki. Ja konflikty z własną matką przeżywałam potulnie. Natomiast moja córka z miejsca protestuje. Lecz dzięki temu, iż krzyczy, wiem, co się w niej dzieje. Konflikty od razu wychodzą na […]
W podrozdziale o kryzysach wieku średniego była już mowa tym, jakie znaczenie ma rozwój nastawienia na wydatniejsze niż dotąd wspomaganie rozwoju młodego pokolenia. Reorientację taką ułatwia ludziom w sile wieku ich mniejsze już niż dawniej zaabsorbowanie osobistą karierą i większa zazwyczaj mądrość, mająca za podstawę liczne doświadczenia i osiągnięcie wyższych szczebli rozwoju poznawczego. Mądrość, a […]
Jeszcze bardziej aktywną formę korzystania z teraźniejszości zalecał Montaigne, dając wyraz typowej dla wieku średniego świadomości własnego przemijania, obcej ludziom młodym, przekonanym o bezmiarze rozpościerającego się przed nimi czasu: „Mam słownik mój — pisał schorowany Mon- taigne w wieku około 55 lat — zupełnie dla siebie: spędzam czas, kiedy jest przykry i dolegliwy: gdy zasię jest […]
