person holding white plastic tube bottle

Zmiany struktury życia

Struktura życia ludzi starych bywa kontynuacją struktury wcześniejszej (np. u rolników, rzemieślników, artystów) lub zmienia się w wyniku zaprzestania pracy zawodowej. Przyczyną zmian struktury bywa też owdowienie, śmierć rodzeństwa, przyjaciół, a także spadek łatwości poruszania się i choroby, utrudniające kontakty z ludźmi. Zmiany struktury życia zależą także od typu społeczeństwa i kultury. W społeczeństwach tradycyjnych starcy […]

white powder in clear glass jars

Niszczenie nad odnową

Starsza inwolucja ma za przyczynę przewagę procesów katabolicznych nad anabolicznymi , w wyniku czego spada aktywność poszczególnych układów i następuje upośledzenie zdolności przystosowawczych. Inne przyczyny zmian inwolucyjnych to odkładanie się złogów (m.in. w ścianach naczyń krwionośnych) oraz uszkodzenia wynikające z oddziaływań środowiska i trybu życia. Tryb życia i rodzaj diety to czynniki częściowo zależne od […]

Ewolucja fizyczna

W omawianej tu części życia D.B. Bromley (1974, drugie, me tłumaczone na polski wydanie) wyróżnia okres przedemerytalny (60—65), emerytalny (65—70) i starczy po 70 roku. Z. Falicki (1985) przyjmuje podział na wiek podeszły (60—74), starczy (75—89) i długowieczność powyżej 90 roku. Sprawność fizyczna i umysłowa jest w tych okresach bardzo niejednakowa i przy dobrym zdrowiu […]

woman in white shirt standing on brown grass field during daytime

Osobowość zintegrowana

Przeciwieństwem osobowości biernie zależnej jest typ nazwany przez Neugarten osobowością zintegrowaną. Należą tu osoby o bogatym życiu wewnętrznym i sprawnym umyśle. Są one plastyczne, otwarte na nowe bodźce, dojrzałe. Akceptują swe impulsy wewnętrzne i kontrolują je w dostatecznej mierze. Przedstawiciele tego typu wykazywali wysoki stopień zadowolenia z życia niezależnie od tego, czy ich sposób starzenia […]

Starzy są podejrzliwi

Zalążków jednostronnie negatywnego stereotypu starości poszukiwać można już u Arystotelesa. W nakreślonej przezeń charakterystyce ludzie starzy są podejrzliwi, złośliwi, gadatliwi. Są też wprawdzie roztropni, ale zarazem tchórzliwi, skąpi i nazbyt interesowni, nie pragną rzeczy wielkich (Arystoteles 1950). Współczesne badania nie potwierdzają mniemania, jakoby wszyscy stawali się na starość w jakiś szczególny sposób psychologicznie podobni. Badania B.L. […]

Zdrowy rozsądek

Ta ostatnia konstatacja tak dalece nie odpowiada zdrowemu rozsądkowi i hipotezom badaczy, że głowią się oni nad tym, czy nie ma tu gdzieś błędu w metodzie i obliczeniach. Według jednego z przypuszczeń obraz starości wypada tak pomyślnie dlatego, że ludzie nieszczęśliwi po prostu wcześniej wymierają, poprawiając w ten sposób statystykę na korzyść starców jako istot […]